Systemy edukacyjne krajów rozwijaj cych si powinny by oceniane przy u yciu odpowiednich kryteriów analitycznych i metodologicznych, okre lonych w kontek cie lokalnym. Niniejsze opracowanie jest prób zakwestionowania dominuj cego paradygmatu, cz cego edukacj z "zachodnimi" ideami rozwoju. Analizuje przy tym zwi zek mi dzy rozwojem endogenicznym a rodzimymi modelami edukacji. Podejmuje prób analizy porównawczej przypadków dwóch autochtonicznych modeli edukacji szkolnej w by ych koloniach: Fe y Alegría z Wenezueli i Servol z Trinidadu i Tobago. Modele te s badane, poniewä odzwierciedlaj warunki lokalne, kulturowe, spo eczne i ekonomiczne. Zwraca si uwag na zaangäowanie spo eczne, rdzenne idee dotycz ce programu nauczania i programowania, zwi zek mi dzy edukacj i prac oraz zwi zek mi dzy lokalnymi epistemologiami i wynikami ksztäcenia. Studium obejmuje jako ciowe metody analizy ze szczególnym uwzgl dnieniem metod etnograficznych. Analiza dokumentalna jest wykorzystywana jako uzupe nienie badä terenowych i obserwacji uczestnicz cej.